ยาสมุนไพรจีนแก้ปวดเข่า บำบัดข้อเข่าเสื่อม จากศาสตร์การแพทย์จีน

ยาสมุนไพรจีนแก้ปวดเข่า รักษาโรคข้อเข่าเสื่อม นับเป็นมรดกวิถีการดูแลสุขภาพอันล้ำค่าในทางการแพทย์จีน เนื่องด้วยการมุ่งเน้นดูแลที่ปัจจัยต้นเหตุ ผ่านการปรับสมดุลทุกๆ ระบบที่เกี่ยวข้องแบบบูรณาการ ซึ่งจะให้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืนกว่าการรักษาที่ปลายเหตุ อย่างการใช้ยาบรรเทาอาการ

ข้อเข่าเสื่อมมีสาเหตุเกิดจากอะไร

โรคข้อเข่าเสื่อม เกิดจากการที่กระดูกอ่อนในข้อเข่าเสื่อมสภาพลง ส่งผลให้กระดูกบริเวณเข่าใกล้ชิดเสียดสีกันมากขึ้นจนเกิดอาการผิดปกติ เช่น ปวด เจ็บ บวม ข้อเข่าติด ฯลฯ ซึ่งจะมีปัจจัยเสี่ยงได้แก่

อายุที่เพิ่มขึ้น เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ความเสื่อมของข้อเข่าก็จะยิ่งเพิ่มขึ้นตาม
เพศหญิง จากข้อมูลสถิติ ผู้หญิงจะมีโอกาสเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่าผู้ชาย
กรรมพันธุ์ พันธุกรรมบางตัวจะส่งผลให้มีความเสี่ยงต่อโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่าปกติ
น้ำหนักตัวเกิน ผู้ที่มีน้ำหนักตัวมาก ข้อเข่าจะต้องรับภาระมากกว่าคนทั่วไป จึงมีโอกาสเสื่อมมากขึ้น
การบาดเจ็บที่ข้อเข่า ผู้ที่เคยเกิดการบาดเจ็บที่ข้อเข่าจะมีความเสี่ยงต่อโรคข้อเข่าเสื่อมเพิ่มขึ้น
การใช้งานข้อเข่าหนัก ผู้ที่ต้องใช้งานข้อเข่าหนัก ไม่ว่าจะด้วยอาชีพหรือกิจกรรมที่ทำ ก็จะมีความเสี่ยงต่อโรคข้อเข่าเสื่อมเพิ่มขึ้น
โรคบางชนิด ข้อมูลงานวิจัยปัจจุบันพบว่า โรคและอาการผิดปกติบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน ภาวะไขมันในเลือดสูง ฯลฯ จะมีผลทำให้เสี่ยงเกิดโรคข้อเสื่อมเพิ่มขึ้น

ข้อจำกัดของยาแผนปัจจุบัน

แม้ว่าการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมด้วยยากลุ่ม NSAIDs จะเป็นแนวทางการรักษาของแพทย์แผนปัจจุบัน แต่ก็อาจไม่ใช่ทางออกที่ดีที่สุด เนื่องจากจะเป็นเพียงการระงับอาการไว้ชั่วคราวเท่านั้น ไม่ได้หยุดยั้งการลุกลามของโรค ทั้งยังมีผลข้างเคียงก่อให้เกิดการระคายเคืองของกระเพาะอาหาร ซึ่งจะกระทบต่อผู้สูงอายุได้มากเป็นพิเศษ เนื่องจากผู้สูงอายุมักมีทางเดินอาหารที่อ่อนแอ อักเสบง่าย และเมื่อเป็นแผลแล้วจะหายยาก นอกจากนี้แล้ว ยากลุ่มดังกล่าวก็ยังมีผลข้างเคียงอื่นๆ ที่อาจพบได้อีก อย่างเช่น เกิดพิษต่อตับ ความดันโลหิตสูง กระดูกพรุน เป็นต้น

โรคข้อเข่าเสื่อมในทัศนะการแพทย์จีน

ในทัศนะการแพทย์จีน โรคข้อเข่าเสื่อมจะมีสาเหตุหลักๆ มาจาก

ตับและไตอ่อนแอ เนื่องจากตับจะมีหน้าที่สังเคราะห์สารตั้งต้นสำหรับการซ่อมแซมเอ็นที่ยึดเหนี่ยวข้อ ส่วนไตจะมีหน้าที่สังเคราะห์สารที่ช่วยดูดซึมแคลเซียม ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการซ่อมแซมกระดูกและกระดูกอ่อน การที่ตับและไตอ่อนแอจึงส่งผลให้การซ่อมแซมเส้นเอ็นและกระดูกนั้นด้อยประสิทธิภาพลง
พิษเย็น-ชื้นที่สะสมบริเวณข้อเข่า พิษเย็น-ชื้น เมื่อสะสมในปริมาณมาก ก็จะทำให้หลอดเลือดและเส้นลมปราณบริเวณข้อเข่าติดขัด จึงมีผลขัดขวางการไหลเวียนของเลือดและพลังลมปราณจนเกิดอาการปวดขึ้นมา สอดคล้องกับหลักการวินิจฉัยและรักษาอันสำคัญของการแพทย์จีนคือ “ปวดแสดงว่าไม่โล่ง โล่งแล้วก็จะไม่ปวด (通则不痛, 痛则不通)” นอกจากนี้ การไหลเวียนของเลือดและพลังลมปราณที่ติดขัดก็ยังมีผลให้เส้นเอ็น กล้ามเนื้อ และกระดูก ได้รับสารสำคัญไปหล่อเลี้ยงไม่เพียงพอ ส่วนสารพิษต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเมตาบอลิซึมก็จะไม่สามารถถูกลำเลียงออกไปได้หมดสิ้น ท้ายที่สุดจึงเกิดความผิดปกติต่างๆ บริเวณข้อเข่ามากขึ้น

ด้วยเหตุนี้ ในการบำบัดรักษา การแพทย์จีนจึงนิยมใช้ตำรับยาสมุนไพรจีนที่มีฤทธิ์ช่วยบำรุงตับ บำรุงไต และขจัดพิษเย็น-ชื้นที่สะสมบริเวณข้อเข่า

ตำรับยาสมุนไพรจีนแก้ปวดเข่า รักษาโรคข้อเข่าเสื่อม

ในทางปฏิบัตินั้น แทนที่จะใช้สมุนไพรเดี่ยวๆ การแพทย์จีนจะเน้นใช้สมุนไพรจีนในรูปแบบตำรับยา ซึ่งก็คือการรวมเอาสมุนไพรจีนหลายชนิดมาไว้รวมกัน โดยอิงตามหลักทฤษฎีจุน-เฉิน-จั่ว-ชิ หรือทฤษฎีอื่นๆ เพื่อให้มีประสิทธิภาพที่ดีในการรักษา (ช่วยส่งเสริมกันและกัน) และไม่ให้เกิดผลเสียแก่ร่างกาย (ช่วยแก้พิษและปรับสมดุลกันและกัน)

ตัวอย่างตำรับยาสมุนไพรจีนที่มีสรรพคุณโดดเด่นในด้านการแก้ปวดเข่า ช่วยรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม ก็จะประกอบไปด้วยสมุนไพรจีนดังนี้

Gouji (狗脊) บำรุงตับไต บำรุงกระดูกเส้นเอ็น ขับลมชื้น
Gusuibu (骨碎补) ปรับการไหลเวียนเลือด บำรุงไต บำรุงกระดูก
Jixueteng (鸡血藤) ปรับการไหลเวียนเลือด ปรับประจำเดือน บำรุงเลือด ทะลวงเส้นลมปราณ
Laifuzi (莱菔子) ช่วยย่อย ขับเสมหะ ปรับการไหลเวียนชี่ให้ลงล่าง
Niuxi (牛膝) ปรับการไหลเวียนเลือด ปรับประจำเดือน บำรุงกระดูกและเส้นเอ็น แก้ปัสสาวะขัด
Nuzhenzi (女贞子) บำรุงไตหยิน บำรุงตับทำให้ตาสว่าง
Roucongrong (肉苁蓉) บำรุงไตหยาง ชุ่มชื้นลำไส้ ช่วยถ่าย
Shudihuang (熟地黄) บำรุงเลือด บำรุงหยิน
Yinyanghuo (淫羊藿) บำรุงไตหยาง ขับลมชื้น

ซึ่งก็จะมีกลไกการออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่สำคัญ ได้แก่

ยับยั้ง Matrix Metalloproteinases (MMPs) ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่ใช้ในการย่อยสลายกระดูกอ่อน จึงสามารถช่วยปกป้องกระดูกอ่อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปรับสมดุลกระบวนการเมตาบอลิซึมบริเวณข้อเข่า เพื่อส่งเสริมสมรรถภาพของกระดูกบริเวณใต้กระดูกอ่อน
กระตุ้นสาร SOD และลดระดับสาร MDA เพื่อช่วยลดการอักเสบของเยื่อหุ้มข้อ จึงสามารถบรรเทาอาการปวด บวม แดงบริเวณข้อเข่าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ยับยั้งสารที่ก่อให้เกิดการอักเสบ เช่น NO, NOS, 1L-1β, INF-α เพื่อปกป้องกระดูกอ่อน

ทำไมยาสมุนไพรจีนสกัดจึงได้รับความนิยม

เทคโนโลยีสมัยใหม่ช่วยให้สามารถสกัดสารออกฤทธิ์จากสมุนไพรจีนออกมาทำเป็นตำรับยาในรูปแบบต่างๆ อย่างเช่น ผง เม็ด แคปซูล ฯลฯ ซึ่งก็นับเป็นสิ่งที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เนื่องด้วยข้อดีต่างๆ ดังนี้

สะดวก ยาสมุนไพรจีนสกัดช่วยให้ไม่ต้องเสียแรงเสียเวลาหาวัตถุดิบและปรุงยาเอง ซึ่งจะต้องอาศัยความรู้ที่ลึกซึ้งในด้านการแพทย์จีน และยังต้องอาศัยความสามารถในการเข้าถึงแหล่งสมุนไพรจีนที่มีคุณภาพ
ทานง่าย ยาสมุนไพรจีนสกัดยังมีข้อดีตรงที่ทานง่าย เพราะไม่มีรสชาติขม ไม่มีกลิ่นแรง และไม่ต้องทานในปริมาณมาก ไม่เหมือนกับยาสมุนไพรจีนสมัยก่อน
ประสิทธิภาพดี เทคโนโลยีการสกัดที่ดีจะช่วยให้สามารถควบคุมชนิดและปริมาณของสารออกฤทธิ์จากสมุนไพรจีนได้อย่างแม่นยำ ทำให้ได้ตัวยาที่มีประสิทธิภาพในการรักษาและให้ผลคงที่
ปลอดภัย เทคโนโลยีการสกัดที่ดียังสามารถช่วยคัดกรองดึงเอาสารที่มีอันตรายและสารที่ไม่จำเป็นออกจากตัวยาได้อีกด้วย จึงส่งผลให้มีความปลอดภัยสูงกว่ายาสมุนไพรจีนในรูปแบบโบราณ

ทั้งนี้ การเลือกใช้ยาสมุนไพรจีนสกัดให้ได้ผลและปลอดภัย ก็ควรเลือกเฉพาะยาที่ผ่านการขึ้นทะเบียนกับทาง อย. มาจากองค์กรที่น่าเชื่อถือ มีประวัติการดำเนินงานที่ดี และก็ควรใช้ภายใต้การกำกับดูแลโดยแพทย์แผนจีนเท่านั้น

รู้จักกับเอินเวย์

เอินเวย์ (Enwei) เป็นผู้นำด้านนวัตกรรมยาสมุนไพรจีนสกัดที่มีประวัติการดำเนินงานในไทยมากว่า 30 ปี เป็นผู้ที่ถือทะเบียนยาสมุนไพรจีนในไทยจำนวนมากที่สุด ซึ่งก็ล้วนแล้วแต่เป็นตำรับยาระดับพรีเมี่ยม คุณภาพอันดับต้นๆ ผ่านความร่วมมือกับกลุ่มผู้ผลิตยาสมุนไพรระดับ Top 20 ในประเทศจีน